De onderwijskwaliteit wordt systematisch bewaakt en verbeterd via de PDCA-cyclus, die op alle niveaus van de organisatie wordt toegepast. Scholen stellen jaarlijks doelen op in jaarplannen, evalueren deze regelmatig met behulp van instrumenten zoals Mijn Schoolplan (MSP), kwaliteitskaarten (WMK) en schoolrapportages. Het College van Bestuur bespreekt de voortgang met schooldirecteuren aan de hand van o.a. schoolkaarten en stelt jaarlijks een Bestuursrapportage Onderwijskwaliteit op. Daarnaast worden waarderende audits uitgevoerd en wordt gewerkt met lerende netwerken en cyclische overlegstructuren zoals KSC-teams. Het bestuur stimuleert een open feedbackcultuur en borgt de ontwikkeling van scholen via managementcontractgesprekken, beleidsstukken, directeurenoverleg en het PCBO-leiderschapsprogramma. 

Onze scholen leggen verantwoording af aan het bestuur, de inspectie van het onderwijs en aan hun eigen omgeving (ouders, MR, etc.). Als bestuur leggen we verantwoording af aan de inspectie van het onderwijs, de Raad van Toezicht en onze eigen omgeving (personeel, GMR etc.). De informatie waarover verantwoording wordt afgelegd is via verschillende manieren toegankelijk: 

• In de schoolgids; 
• In Vensters PO;
• Op de website van de scholen en van het bestuur;
• In het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) van de school;
• In de Bestuursrapportage Onderwijskwaliteit met daarin een integrale verantwoording aan de Raad van Toezicht;
• In de verslaglegging van voorgangsgesprekken (gesprekkencyclus). 

Sinds 2020 voert PCBO Apeldoorn waarderende interne audits uit als belangrijk instrument om de ontwikkelprocessen binnen scholen te meten. Deze audits zijn gebaseerd op het 4D-model:  

• Discovery (huidige situatie)
• Dream (toekomstvisie)
• Design (plan van aanpak)
• Deliver (uitvoering).  

Het auditteam richt zich tijdens het onderzoek op meerdere fasen van dit model en stelt op basis daarvan vast in welke ontwikkelingsfase de school zich bevindt en welke vervolgstappen nodig zijn. De auditrapportage helpt scholen om verantwoording af te leggen aan het bestuur en stimuleert tegelijkertijd een cultuur van leren van en met elkaar. In 2024 zijn, volgens de vierjaarlijkse cyclus, meerdere scholen bezocht en is geïnvesteerd in de professionalisering van auditoren, ook is het auditkader verder doorontwikkeld. Voor de beleidsperiode 2024-2028 is een nieuwe auditplanning opgesteld waarin alle scholen opnieuw zijn opgenomen. 

In de eerste helft van 2024 heeft PCBO Apeldoorn het strategisch beleidsplan 2019-2023 afgerond, dat na afstemming met de Inspectie van Onderwijs en de Raad van Toezicht met een jaar was verlengd. Binnen dit plan zijn doelen nagestreefd zoals het borgen van basiskwaliteit, zicht op onderwijskwaliteit, effectieve inzet van middelen voor passend onderwijs en versterking van samenwerking met externe partners. Ook is gewerkt aan kansengelijkheid, de ontwikkeling van interne netwerken, de transitie naar Integrale Kindcentra (IKC’s) en de doorontwikkeling van de auditstructuur.  

In de eerste twee kwartalen van 2024 hebben alle scholen een nieuw schoolplan opgesteld op basis van het strategisch meerjarenbeleidsplan (SMBP) 2024-2028. De thema’s van dit nieuwe beleidsplan worden zijn te vinden op onze website: Ons meerjarenbeleidsplan 2024-2028 – PCBO Apeldoorn. In het jaarverslag van 2025 zal PCBO Apeldoorn verantwoording afleggen over de voortgang op deze thema’s. 

Om in de toekomst onderwijs te kunnen blijven bieden van hoge kwaliteit onderzoekt PCBO Apeldoorn nieuwe manieren om het onderwijs te organiseren. De themagroep ‘Anders organiseren’ heeft scenario’s ontwikkeld op basis van praktijkervaringen binnen de scholen, waarvan een aantal is onderzocht door een externe partner. In samenwerking met Hogeschool Saxion en andere onderwijsbesturen werd tijdens een studiereis naar Arizona State University geleerd over de Next Education Workforce (NEW) als mogelijke aanpak. Het thema “Anders organiseren” is opgenomen in het strategisch meerjarenbeleidsplan 2024-2028, met nadruk op regionale samenwerking, het versterken van de onderwijsarbeidsmarkt en teamgericht organiseren.

Onze scholen brengen jaarlijks de leeropbrengsten breed in kaart en delen deze met leerlingen, ouders en andere betrokkenen. In het bestuursverslag wordt specifiek gerapporteerd over de resultaten van de IEP-eindtoets, die het niveau van leerlingen meet aan de hand van referentieniveaus 1F (fundamenteel) en 1S (streefniveau).  

De resultaten van 2024 laten zien dat alle scholen boven de signaleringswaarde van 1F scoren en 92% ook boven die van 1S. Daarnaast scoort 36% van de scholen op of boven het landelijk gemiddelde op 1F en 48% op of boven het gemiddelde op 1S. Scholen analyseren hun resultaten en leggen in hun schoolrapportage vast welke acties nodig zijn om hun doelen te behalen. Meer informatie is beschikbaar in de schoolgids van de scholen en via Scholen op de kaart.

Alle scholen van PCBO Apeldoorn hebben in 2024 gewerkt met IEP-LVS als onafhankelijk instrument om de ontwikkeling van kinderen en de kwaliteit van lesgeven te monitoren. 

Twee keer per jaar zijn alle kinderen in groep 3 t/m 8 hiermee getoetst. De resultaten worden na elke afname grondig geanalyseerd en besproken binnen de eigen teams, met de afdeling onderwijskwaliteit en kinderopvang (OK&K) en met het College van Bestuur. Waar nodig worden afspraken gemaakt over passende interventies. 

De inspectie heeft in 2024 geen kwaliteitsonderzoeken gedaan binnen ons bestuur. Ook stonden er geen thema-/stelselonderzoeken gepland. Wel hebben we in 2024 als bestuur kennisgemaakt met onze nieuwe contactinspecteur en hebben we in het jaarlijkse bestuursgesprek met de inspectie stilgestaan bij ons kwaliteitsbeleid en het nieuwe SMBP 2024-2028.

PCBO Apeldoorn streeft ernaar om alle leerlingen passend onderwijs te bieden, zodat zij de referentieniveaus kunnen behalen binnen een breed en evenwichtig curriculum. Het onderwijsaanbod wordt afgestemd op de specifieke kenmerken van de leerlingenpopulatie.  

In 2024 hebben alle scholen hun populatie opnieuw geanalyseerd om hun beleid hierop beter af te stemmen. Voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften wordt preventief gewerkt en waar nodig wordt specialistische hulp ingeschakeld. De zorgplichtcoördinator ondersteunt scholen bij het vinden van passende onderwijsplekken wanneer de situatie daarom vraagt.

In 2021 startte het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) om leerachterstanden door corona aan te pakken, met extra geld voor scholen, waaronder 8,5 miljard euro voor het funderend onderwijs. Scholen ontvingen per leerling een bedrag, dat hoger was voor scholen met een achterstandsscore. Alle scholen maakten een analyse van de achterstanden en stelden plannen op om het geld effectief in te zetten, bijvoorbeeld voor extra begeleiding, scholing van leraren en verbetering van het pedagogisch klimaat. Deze plannen zijn goedgekeurd door de medezeggenschapsraad. In 2024 is ruim 1 miljoen euro besteed, vooral aan extra personeel. Hoewel er positieve effecten zijn op leerprestaties en welzijn van leerlingen, is het lerarentekort een grote belemmering voor structurele verbetering. Niet bestede middelen worden gereserveerd en mogen nog tot juli 2025 worden gebruikt.  Niet bestede NPO-middelen worden toegevoegd aan de bestemmingsreserve voor de uitvoering van het SMBP.

Sinds 2021-2022 is een deel van het prestatieboxgeld toegevoegd aan de reguliere  schoolfinanciering, en een ander deel wordt gebruikt voor begeleiding van startende leraren en directeuren. Scholen zetten dit geld vooral in t.b.v. van de uitvoering van hun jaarplan en ter bevordering van de leerresultaten. De focus ligt op structurele verbeteringen, zoals doorlopende leerlijnen en omgaan met verschillen tussen leerlingen.

In Nederland zorgen sociale, culturele en economische verschillen voor ongelijke kansen in het onderwijs. Om dit aan te pakken, is een sterke samenwerking tussen school, thuis en de omgeving nodig, waarbij de brugfunctionaris een belangrijke rol speelt. PCBO ontvangt van 2024 tot 2027 landelijke subsidie voor brugfunctionarissen op vijf scholen, en daarnaast krijgen alle Apeldoornse basisscholen extra middelen voor ondersteuning vanuit de gemeente, afgestemd op hun ondersteuningsbehoefte. De brugfunctionaris helpt onder andere bij vroegsignalering, het versterken van thuissituaties van leerlingen, en het ondersteunen van ouders en leraren. Stichting Stimenz coördineert deze inzet, in samenwerking met scholen, SWV, wijkteams en jeugdhulp. 

PCBO Apeldoorn scholen besteden veel aandacht aan sociale veiligheid en het welzijn van leerlingen, onder andere via methodes als Kanjertraining en Positive Behavior Support (PBS). Uit gesprekken en de monitor blijkt dat de sociale veiligheid over het algemeen goed is, maar dat er op sommige scholen of in specifieke groepen extra aandacht nodig is. Het lerarentekort maakt het soms lastig om afspraken goed na te leven en gedragsproblemen tijdig aan te pakken. De sociale veiligheid en sociaal-emotionele ontwikkeling wordt jaarlijks gemonitord en besproken met het bestuur. 

PCBO Apeldoorn biedt hoogbegaafde leerlingen passend onderwijs, zoveel mogelijk binnen de eigen basisschool, met compact en verrijkingsaanbod en soms een interne voorziening. Voor leerlingen die meer nodig hebben, is er een bovenschoolse plusvoorziening op twee locaties in Apeldoorn. In 2024 is gewerkt aan het versterken van expertise op het gebied van meer- en hoogbegaafdheid, waarbij HB-specialisten een centrale rol spelen in kennisdeling via lerende netwerken. Leerkrachten van de Plusklas worden vanaf schooljaar 2024-2025 actiever betrokken bij deze netwerken. De tijdelijke uitbreiding van de Plusklas wordt in 2025-2026 weer afgebouwd, mits de voorzieningen en kennis op de scholen voldoende zijn versterkt.

PCBO Apeldoorn bespreekt jaarlijks met scholen hoe de overgang van primair naar voortgezet onderwijs (PO-VO) eerlijk en kansrijk verloopt. In 2024 is extra aandacht besteed aan verwijzingsresultaten, heroverwegingen en hoe leerlingen drie jaar later presteren in het VO. Het percentage leerlingen dat op het juiste niveau zit is gestegen, wat wijst op kansrijker adviseren. Kansengelijkheid blijft een speerpunt, met onder andere experimenten met verlengde schooldagen op onderwijsachterstandenbeleid scholen.

PCBO Apeldoorn scholen ontwikkelen zich stap voor stap tot Integrale Kindcentra (IKC’s), waarbij de IKC-kaart helpt om inzicht te krijgen in de ontwikkelfase van elke school. Deze ontwikkeling wordt besproken in managementgesprekken met het College van Bestuur, en waar nodig worden afspraken gemaakt. Sinds 2022 ondersteunt een adviseur doorgaande leerlijnen dit proces, en in 2024 is het beleid rondom kinderopvang en IKC’s verder uitgewerkt.  

PCBO werkt daarbij intensief samen met vier kernpartners (Bixo, MAM’S Kinderopvang, Partou en DOK13) Naast de vier kernpartners zijn er ook andere kinderopvangaanbieders aan onze scholen verbonden (Doomijn en BLOS). 

Vanuit het strategisch meerjarenbeleidsplan 2024–2028 “Tijd voor samen” werken scholen aan nieuwe manieren om het onderwijs te organiseren, met eerste stappen vastgelegd in hun jaarplannen. PCBO Apeldoorn richt zich op het beperken van personeelskrapte via gerichte arbeidsmarktstrategieën en het versterken van medewerkerstevredenheid en –binding. Er wordt geïnvesteerd in persoonlijke groei en een sterke organisatiecultuur, onder andere via de methode ME+U. In 2024 is beleid opgesteld om te voldoen aan de aangescherpte Wet DBA, die vanaf 2025 strenger wordt gehandhaafd. Daarnaast wordt extra ingezet op duurzame inzetbaarheid en preventie van uitval vanuit PCBO Apeldoorn.

Met de methode ME+U stimuleert PCBO Apeldoorn persoonlijke groei en versterkt het de organisatiecultuur door inzicht te geven in drijfveren, ontwikkelpotentieel en feedbackvaardigheden van medewerkers en teams. De methode helpt ook bij het ontwikkelen van een gemeenschappelijke taal binnen de organisatie, wat de onderlinge samenwerking bevordert. Teams worden uitgedaagd om te leren en zich buiten hun comfortzone te ontwikkelen. In 2024 hebben zeven cultuurambassadeurs vijftien teamsessies begeleid en kregen nieuwe medewerkers een persoonlijke terugkoppeling op hun ME+U-test. Daarnaast volgden nieuwe directeuren, intern begeleiders en unitleiders een minitraining om met ME+U aan de slag te gaan binnen hun teams.

Binnen PCBO Apeldoorn wordt sterk ingezet op de ontwikkeling en professionalisering van directeuren, omdat zij een sleutelrol spelen in het succes van scholen en leerprestaties van leerlingen. In kleine groepen leren directeuren en intern begeleiders van en met elkaar aan de hand van praktijkgerichte thema’s en leervragen. Sinds 2022 loopt er een leiderschapstraject gericht op systeemleiderschap, kortcyclisch sturen en het versterken van de lerende organisatie. Dit is in juni 2024 is afgerond en krijgt in 2025 verder vorm. Belangrijke opbrengsten zijn onder andere meer focus in het directeurenoverleg, planmatig werken aan doelen en een sterkere gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ook in 2025 wordt leiderschap verder versterkt via een intern programma met thema’s als professionele cultuur, zeggenschap en leiderschap in verandering. 

PCBO Apeldoorn stimuleert de ontwikkeling van medewerkers via opleidingen, coaching, lerende netwerken en collegiale consultatie. Ontwikkeling is een vast onderdeel van gesprekken en vindt plaats op individueel, team- en schoolniveau. Het scholingsaanbod is in 2024 verder uitgebreid met trainingen over onder andere werkdruk, AI, rouwverwerking en passend onderwijs.

In de periode van januari tot en met mei 2024 is een adviestraject uitgevoerd om de organisatiestructuur van PCBO Apeldoorn te herontwerpen in het licht van het strategische meerjarenbeleidsplan. Het herontwerp had als doel een toekomstbestendige organisatie-inrichting te creëren die flexibel inspeelt op de strategische, personele en financiële uitdagingen in het onderwijs. Bovenal moet het de ingezette koers ondersteunen: verhogen van onderwijskwaliteit voor de leerlingen en het werkgeluk van alle medewerkers binnen PCBO Apeldoorn. Dit resulteerde in een kwaliteitsmodel, waarin scholen in clusters samenwerken om synergievoordelen te behalen op het gebied van onderwijskwaliteit en efficiëntie. Dit leidt tot een meer centrale aansturing met ruimte voor maatwerk. 

Analoog hieraan is in de periode van juni tot en met november 2024 een adviestraject uitgevoerd om te komen tot een herontwerp van het Bestuursbureau passend bij de strategie en inrichting van de (clusters) van scholen. Beide herontwerpen zullen in 2025 op een kortcyclische wijze worden gedetailleerd en ingericht. 

Duurzame inzetbaarheid wordt steeds belangrijker binnen PCBO Apeldoorn, mede door veranderingen in het onderwijs en de werkomgeving. In 2024 is onze adviseur Inzetbaarheid en Gezondheid gestart met initiatieven zoals een loopbaan-APK, coaching, bedrijfsmaatschappelijk werk en het platform ‘Expeditie naar jezelf’ om medewerkers vitaal en betrokken te houden. Bedrijfsmaatschappelijk werk werd preventief ingezet voor 22 medewerkers, vooral bij thema’s als werkdruk, rouw en werk-privébalans. Het doel is dat medewerkers gezond, productief en met plezier hun werk kunnen blijven doen, nu en in de toekomst.

In 2024 bedroeg het gemiddelde verzuimpercentage 4,18%, waarbij langdurig verzuim (vooral van mentale aard) met 2,58% het grootste aandeel had. Het verzuim bleef vrijwel gelijk aan 2023, mede dankzij investeringen in preventieve maatregelen zoals verlof, bedrijfsmaatschappelijk werk en workshops. Er werd actief gestuurd op wat arbeidsongeschikte medewerkers wél kunnen, wat leidde tot meer aandacht voor geleidelijke re-integratie. De samenwerking met een praktijkondersteuner en bedrijfsarts verliep goed, maar door het stoppen van die partij moest er een nieuwe bedrijfsarts worden gezocht, die per 1 januari 2025 start.

Er wordt binnen de organisatie structureel gesproken over werkdruk en verzuim met medewerkers en schoolteams, waarbij uit gesprekken en het MTO 2023 blijkt dat blijvende aandacht nodig is. Schoolteams gebruiken het werkverdelingsplan en de toolbox van de PO-Raad om werkdruk te verlagen, onder andere via inzet van ondersteunend personeel en externe vakdocenten. In 2024 werd €1.486.000 besteed aan werkdrukverlichting, grotendeels aan personeel, en alle plannen zijn goedgekeurd door de medezeggenschapsraden. Ondanks leerlingendaling worden geen gedwongen ontslagen verwacht dankzij interne mobiliteit. Het HR-beleid richt zich op preventie van arbeidsgeschillen met tijdige begeleiding. Kosten voor ontslaguitkeringen, deels niet meer gedekt door het Participatiefonds, bedroegen in 2024 €51.000.

Het strategisch personeelsbeleid komt voort uit ons strategisch meerjarenbeleid en is in samenhang met de jaarplannen van de scholen opgesteld. Scholen kunnen binnen de kaders van het strategisch personeelsbeleid eigen accenten leggen, passend bij wat daarvoor specifiek nodig is. De stafafdeling Human Resources (HR) monitort en evalueert het strategisch personeelsbeleid frequent volgens afspraken en doet dat onder meer in dialoog met teamleden, directeuren en het College van Bestuur. Uitkomsten van tevredenheidsonderzoeken en andere relevante managementinformatie worden hierbij betrokken. HR gaat ook regelmatig in gesprek met de commissie personeel van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR).

In 2015 is de Banenafspraak gemaakt om binnen tien jaar 125.000 banen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waarvan 25.000 in de publieke sector. Voor PCBO Apeldoorn betekent dit dat er in 2026 zeventien banen gerealiseerd moeten zijn. In 2024 is een klassenassistent aangesteld en is het indiensttredingsproces aangepast om te toetsen aan de Participatiewet, met verdere digitalisering gepland in 2025. Diversiteit is opgenomen als speerpunt in het strategisch beleidsplan 2024–2028, mede vanuit de overtuiging dat verschillen waardevol zijn voor leren en samenwerken. De organisatie streeft hiermee naar een inclusiever personeelsbestand. 

In 2024 heeft PCBO Apeldoorn zelf gecontroleerd of voor alle nieuwe medewerkers een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aanwezig was. Uit de interne controle blijkt dat voor zowel medewerkers in loondienst als externen met VOG-verplichting de VOG steeds tijdig beschikbaar was vóór de start van de werkzaamheden.

In december 2023 is het Integraal Huisvestingsplan 2024-2039 (IHP) vastgesteld, waarna in 2024 samen met de gemeente en andere schoolbesturen de uitvoeringsafspraken en verantwoordelijkheden zijn uitgewerkt in een uitvoeringsplan en demarcatielijst. Het IHP richt zich op het toekomstbestendig maken van schoolgebouwen, gebaseerd op onderwijskundige inhoud en verwachte leerlingontwikkelingen in relatie tot woningbouw. In 2024 zijn drie projecten (vier scholen) gestart volgens het handboek ‘Vernieuwing schoolgebouwen’, waarbij elk project begint met een Project Start Up (PSU) waarin de kaders worden vastgesteld. Naar verwachting start PCBO in 2025 met twee van deze projecten, te beginnen met aanbesteding en ontwerp. 

Vanuit onze verplichting werken we vanuit het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) aan groot onderhoud van schoolgebouwen. In 2021 is er een actueel en dynamisch meerjarenonderhoudsplan gemaakt dat ieder jaar wordt geactualiseerd en dat we de komende jaren kunnen gaan uitvoeren. Van alle gebouwen hebben we de staat van het gebouw inclusief de financiële consequenties in beeld en nemen we het (groot)onderhoud op in de meerjarenbegroting. 

Het Integraal Huisvestingsplan (IHP) – afgestemd door de gemeente Apeldoorn met onderwijsinstellingen – vormt de leidraad voor nieuwbouw voor het Apeldoorns onderwijs. Vanuit de Kadernota 2016-2019 pakten wij in 2023 en 2024 PCBO De Sjofar als nieuwbouwproject op. 

De nieuwbouw van PCBO De Sjofar: Na sloop in april 2023 volgden vertragingen door vergunningstrajecten en stijgende kosten, wat leidde tot een nieuwe aanbesteding. In 2024 werd een aannemer geselecteerd en dankzij een kansendossier werd het project financieel haalbaar. De bouw verloopt voorspoedig en de oplevering is gepland voor maart 2025, met ingebruikname bij de start van schooljaar 2025-2026. 

Vanuit de beschikbare Subsidie Uitvoering Ventilatie In Scholen (SUVIS) zou de ventilatie in het gebouw van PCBO De Korenaar worden aangepast. Vanuit het MJOP waren gelden in de komende jaren gereserveerd. Die zijn naar voren gehaald om bij PCBO De Korenaar een interne optimalisatie te realiseren: onderhoud combineren met de ventilatie-aanpassingen. Dit is ook vanuit de behoefte vanuit de school bekeken.

Samen met de architect is gekeken hoe we met zo min mogelijk middelen de school op onderwijskundig vlak toch konden optimaliseren. Dat is mede door het constant financieel bijstellen van de plannen gelukt. Hierdoor is er eind 2023 een start gemaakt met de uitvoering. De aanpassingen zijn in 2024 geheel gerealiseerd. De school heeft nu een prachtig nieuw gebouw, waar zo’n 370 kinderen Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO) krijgen, en een prachtig nieuw plein. 

Voor PCBO De Diamant Het Kristal is in 2024 onderzocht hoe het gebouw beter kan worden ingedeeld om het onderwijs te verbeteren en ruimte te creëren voor groei, mede vanwege de volle scholen in de wijk Zuidbroek. Er zijn meerdere ontwerpen gemaakt in overleg met de directie, waarbij factoren als financiële haalbaarheid, tijdelijke huisvesting en eigenaarschap van het gebouw zijn meegenomen. Op basis van een businesscase wordt in het eerste kwartaal van 2025 besloten of het project doorgaat, met als doel om bij goedkeuring in de zomer van 2025 te starten met de uitvoering.

Voor PCBO De Diamant Beemte is, net als bij De Korenaar, de SUVIS-subsidie gecombineerd met MJOP-middelen om ventilatieverbetering en interne optimalisatie mogelijk te maken. Hoewel het gebouw nog niet in het nieuwe IHP is opgenomen, is het in 2024 in twee fasen gerenoveerd, wat heeft geleid tot een aanzienlijke levensduurverlenging. Dankzij deze renovatie kan de school nu ook kinderen uit de wijk Zuidbroek een plek bieden. 

PCBO Apeldoorn begroot jaarlijks ongeveer €125.000 voor klein onderhoud, zoals het verhelpen van lekkages of defecte verlichting, waarbij meldingen digitaal via Insite worden gedaan. Door vaste afspraken met leveranciers is de opvolging goed geregeld, maar de kosten stijgen doordat grootschalige investeringen uitblijven en er daardoor meer klein onderhoud nodig is.

Het binnenklimaat op scholen kreeg sinds 2020 extra aandacht, mede door corona, waarna het Landelijke Coördinatieteam Ventilatie op Scholen (LCVS) de ventilatie op alle scholen heeft beoordeeld. PCBO Apeldoorn kijkt breder dan alleen ventilatie en neemt het totale binnenklimaat mee in onderhouds- en bouwplannen, met prioriteit voor scholen zonder geplande nieuwbouw of renovatie. Voor vijf scholen werd SUVIS-subsidie aangevraagd, maar de eerste aanbesteding in 2022 mislukte door gebrek aan inschrijvingen van installateurs. In 2023 en 2024 zijn alsnog alle projecten uitgevoerd, waarbij ook de uitstraling van lokalen is verbeterd. Daarmee zijn alle SUVIS-projecten tijdig afgerond.

In 2024 heeft PCBO Apeldoorn, met subsidie van de gemeente, vier extra schoolpleinen vergroend: 

• PCBO De Gong
• PCBO De Wegwijzer
• PCBO De Emmaschool
• PCBO De Diamant Beemte 

Hiermee komt het totaal op twintig vergroende pleinen sinds de start van de subsidieregeling. Kinderen, ouders en buurtbewoners zijn actief betrokken bij het ontwerp van de pleinen, wat heeft geleid tot uitdagende en kindvriendelijke speelomgevingen. Voor 2025 staat alleen PCBO Daltonschool Ichthus nog op de planning. Wel vraagt het onderhoud van deze groene pleinen om een nieuwe aanpak, waarvoor in 2025 een aanbesteding wordt voorbereid. 

PCBO Apeldoorn heeft in 2023 een portaal ingericht waarin alle informatie over de schoolgebouwen centraal wordt verzameld, zoals bouwtekeningen, keuringen en ruimtelijke indelingen. In 2024 is dit portaal verder geoptimaliseerd en is ook het Meerjaren Onderhoudsplan (MJOP) geïntegreerd en dynamisch gemaakt. Hierdoor kan het MJOP continu worden bijgewerkt op basis van de actuele staat van de gebouwen. In 2025 wordt verdere sturing gegeven aan het gebruik van dit systeem om het gebouwbeheer nog efficiënter te maken.

PCBO Apeldoorn houdt voortdurend rekening met actuele ontwikkelingen en hun financiële impact, zoals prijsstijgingen, politieke onzekerheid en wijzigingen in bekostiging. Belangrijke risico’s zijn onder andere het mogelijk uitblijven van indexatie, herinrichting van de basisbekostiging en de herijking van achterstandsscores, waarvan de financiële gevolgen nog onduidelijk zijn.

Als gevolg van de vele tijdelijke middelen, zoals NPO en subsidie basisvaardigheden, wordt de indruk gewekt dat er ogenschijnlijk sprake is van een bovenmatige omvang aan financiële middelen. Dit vraagt om zorgvuldige analyse en communicatie. Daarnaast leidt arbeidsmarktkrapte tot hogere kosten en vraagt dit om extra inzet op goed werkgeverschap. Vanaf 2025 sluit PCBO zich aan bij twee onderwijsregio’s om samen te werken aan voldoende en goed opgeleid onderwijspersoneel.

Het investeringsbeleid van PCBO Apeldoorn is onderdeel van zowel het inkoopbeleid als de financiële begroting, waarbij investeringen worden opgenomen in voorstellen van budgethouders en vastgesteld door het College van Bestuur. Sinds 2024 werkt PCBO met een meerjareninvesteringsbegroting, waarin onder andere investeringen zijn opgenomen voor veiligheid en onderhoud van schoolgebouwen via het MJOP. Daarnaast wordt geïnvesteerd in meubilair, ICT-middelen (gericht op vervanging en digitale geletterdheid) en overige voorzieningen zoals koffieautomaten. Deze aanpak zorgt voor meer structuur, overzicht en toekomstgerichtheid in het investeringsbeleid. 

PCBO Apeldoorn beschikt over een treasurystatuut dat voldoet aan de geldende OCW-regelgeving. Het treasurybeleid ondersteunt de primaire doelstelling van de organisatie – goed onderwijs – door te zorgen voor financiële continuïteit. De belangrijkste doelen zijn het tijdig beschikbaar hebben van geldmiddelen, het beperken van financieringskosten, efficiënt betalingsverkeer, verantwoord rendement op overtollige middelen en het beheersen van financiële risico’s. De publieke middelen worden ondergebracht bij het ministerie van Financiën via schatkistbankieren, waarmee het geld pas wordt ingezet zodra dat nodig is voor de uitvoering van de publieke taak.

Deelname aan dit systeem is vrijwillig voor onderwijsinstellingen, maar PCBO Apeldoorn kiest hier bewust voor.

Het allocatiebeleid van PCBO Apeldoorn beschrijft hoe de ontvangen OCW-middelen jaarlijks worden verdeeld over de scholen en de bovenschoolse organisatie, met herziening op basis van actuele ontwikkelingen. Het beleid is onderdeel van de kadernota en gebaseerd op vijf uitgangspunten: 

1. Transparantie – inzicht in opbouw, toedeling en besteding van middelen;
2. Eenvoud – duidelijke en uitvoerbare spelregels;
3. Realisme – middelen sluiten aan op taken;
4. Solidariteit – gezamenlijke verantwoordelijkheid voor niet-beïnvloedbare risico’s;
5. Prikkels – stimulans voor ondernemend gedrag, beperking van calculerend gedrag. 

De lasten van solidariteit en collectiviteit worden bovenschools gedragen of gecompenseerd via toeslagen, en scholen dragen hieraan bij via een afdracht op basis van hun rijksvergoedingen. Ook de kosten voor centraal beleid, zoals administratie en professionalisering, worden zo gefinancierd. Het allocatiebeleid van 2024 sluit aan op dat van 2023. 

PCBO Apeldoorn ontvangt jaarlijks onderwijsachterstandsmiddelen (OAB) van de Rijksoverheid, gebaseerd op CBS-berekeningen met factoren zoals ouderlijk opleidingsniveau, herkomst en schuldsanering. Deze middelen worden rechtstreeks toegekend aan de betreffende scholen en bedroegen in 2024 in totaal €1.036.000 voor acht scholen. De inzet van deze middelen sluit aan op het ondersteuningsprofiel en schoolontwikkelplan, met focus op structurele verbeteringen zoals leeromgeving, deskundigheid van leerkrachten en gerichte leerlijnen. Alle OAB-middelen zijn in 2024 volledig op schoolniveau besteed.

De planning-en-control cyclus van PCBO Apeldoorn is een belangrijk sturingsinstrument waarin doelstellingen worden vastgesteld en de voortgang wordt gemonitord. Met de start van het strategisch meerjarenbeleidsplan 2024–2028 zijn drie financiële speerpunten geprioriteerd:  

1. Het borgen van financiële stabiliteit; 
2. Het ontwikkelen van integrale stuurinformatie (zoals de schoolkaart);
3. Het verbeteren van managementrapportages met focus op risico’s en afwijkingen. 

Deze onderdelen zijn al deels ingebed in de bestaande cyclus en worden de komende jaren verder aangescherpt. De cyclus bestaat uit onder andere het SMBP, kadernota, jaarplannen, meerjarenbegroting, kwartaalrapportages en gesprekken tussen schooldirecteuren en het College van Bestuur. Budgethouders hebben daarnaast continu inzicht via een online dashboard met actuele gegevens over budget en formatie.

PCBO Apeldoorn heeft in 2024 grote stappen gezet in de implementatie van de AVG/ privacy en bevindt zich nu op een hoog volwassenheidsniveau. Er is gewerkt aan privacybeleid, governance, registers van verwerkingsactiviteiten en bewustwording. Hoewel de basis op orde is, zijn verdere verbeteringen nodig in de samenhang tussen jaarplanning en versiebeheer, en wordt in 2025 gewerkt aan een register voor relaties. De focus voor 2025 ligt op verdere training, documentatieverbetering en het publiceren van nieuwe privacyverklaringen op het intranet. PCBO blijft zich inzetten voor continue beheersing van de bescherming van persoonsgegevens. 

We hebben een systeem om onze financiële risico’s te beheersen. Dit systeem helpt ons om onze doelen te bereiken en waar nodig bij te stellen. We rapporteren elk kwartaal over de actuele risico’s en onze aanpak. De belangrijkste risico’s en onzekerheden staan hieronder benoemd. De nadere toelichting hierop is in het originele bestuursverslag terug te lezen. 

1. Onvoorzienbare en onbeheersbare leerlingfluctuaties;
2. Financiële gevolgen van beëindiging arbeidsrelatie ter voorkoming van een geschil of om een bestaand geschil op te lossen;
3. Instabiliteit bekostiging;
4. Onvolledige indexatie van bekostiging;
5. Hoger dan begrote kosten voor (ziekte-)vervanging;
6. Arbeidsmarkt schaarste;
7. Restrisico’s
8. Uitvoeringsrisico’s in de bedrijfsvoering 

Bij PCBO Apeldoorn blijven we continu werken aan een stabiele financiële basis, zodat we onze leerlingen het best mogelijke onderwijs kunnen bieden.